Ramón Marcote Miñarzo naceu no lugar de Sardiñeiro
de Abaixo, parroquia de San Xoán de Sardiñeiro (Fisterra) o 31 de marzo de 1880.
Con 18 anos embarca no vapor Reina María Cristina e emigra a Cuba, chegando a La Habana precisamente no ano da guerra. Durante os seus primeiros sete anos na
emigración, Ramón traballou nunha tenda de víveres, as coñecidas “bodegas”,
primeiro destino de boa parte dos galegos que chegaban á cidade de La Habana. Durante
Marcote foi socio do Centro Galego e da "Sociedad
de Beneficencia de Naturales de Galicia", pero será ao primeiro deles ao que
estará máis ligado, pois desde 1905 vai ser o seu bibliotecario, cargo no que
botou case cincuenta anos. Tamén chegou a figurar nalgunha das súas directivas,
en concreto dentro da Sección de Propaganda do Centro, ocupando os cargos de
vogal e de vicesecretario. En 1917 faise cargo da delegación da Biblioteca
América, a través da que animou as colaboracións de moitos intelectuais
cubanos, e fomentou a produción de traballos sobre a orixe galega de Colón. Así
mesmo, foi vogal da “Asociación Iniciadora y Protectora de
Ramón Marcote foi membro fundador da sociedade
“Hijos del Partido de Corcubión” de La Habana , entidade irmá da existente en Buenos
Aires desde 1922. Foi o presidente desta, Antonio Díaz Novo, quen instou a
Marcote a poñer en funcionamento esta sociedade. A pesar das dificultades que
atopou pola escaseza de emigrantes da zona en La Habana , a finais de 1927 xa
publican os seus estatutos e elíxese a primeira directiva, presidida por Manuel
Castiñeira Canosa. Nela Ramón obstentou o posto de vogal, pero na maior parte
da súa historia sería o seu tesoureiro, ademais de ser o encargado de notificar
as noticias da sociedade á prensa.
 |
| Comité Pro-Colón Español (1922), no que figura Marcote (X) |
Como escritor, Ramón Marcote foi colaborador na prensa
que a colectividade galega editaba en Cuba (Galicia,
Curros Enríquez, Vida Gallega, Cultura Gallega, …), ademais de exercer de
correspondente na illa de diversas publicacións galegas, como El Ideal Gallego. É autor dunha exitosa Historia de Galicia (1924), do folleto Colón, Pontevedrés (1920); de Contra España, no (1928), obra que foi
premiada na Exposición Iberoamericana de Sevilla; e do traballo literario Galicia en Cuba, que logrou a Medalla de
Ouro dos Xogos Florais da “Sociedad de Beneficencia de Naturales de Galicia” no
ano 1945. Foi un firme defensor da orixe galega de Colón, e baixo a súa
iniciativa creouse o Comité Pro-Colón Español en 1920, do que foi presidente.
El mesmo sería o encargado de doarlle á Biblioteca América de Compostela as
obras que sobre esta temática se publicaron en Cuba.
Ramón Marcote faleceu na cidade de La Habana o 6 de xullo de
1955.
Bibliografía:
- Anónimo (1920): “Comité Pro-Colón Español”,
- Anónimo (1927): “Interesante carta de Don Ramón Marcote”, Alborada nº 24, Buenos Aires, xullo, pp. 19-20.
- Anónimo (1927): “Nuestros hermanos de Cuba”, Alborada nº 26, Buenos Aires, novembro, p. 16.
- Cagiao Vila, Pilar (2007): A Gran Historia de
Galicia. Os galegos de Ultramar. De emigrados a inmigrantes; A Coruña:
- Cagiao Vila, Pilar / Rey Tristán, Eduardo (2007): “La contribución cubana a
- Lamela,
Luis (2014): “Ramón Marcote Miñarzo, uno de los muchos fisterráns olvidados”,
- Libro de Bautizados. Parroquia de San Xoán de Sardiñeiro; Libro 4, folio 157.
Ningún comentario:
Publicar un comentario